جدید فیوز شیشه ای

در این صفحه مطالب مفیدی توسط کاراکیت درباره مشخصات فیوزهای شیشه ای فراهم شده که به ندرت در سایر سایتهای ایرانی مشابه آن یافت می شود. بنابراین مطالعه این مطلب به شدت توصیه می شود، به این امید که سودمند باشد.

فیوز چیست؟

فیوز یک قطعه الکتریکی است که برای محافظت ازمدارهای الکتریکی به کار می رود و زمانی که مدار تحت جریان بار بالای غیر طبیعی قرار گیرد مدار را باز می کند تا به قطعات مدار و یا اشخاصی که با مدار در تماس هستند آسیب نرسد. فیوزها در شکل ها و طرح های زیادی به بازار آمدند؛ اما هر کدام برای محافظت از یک مدار با مجموعه پارامترهای الکتریکی مشخصی طراحی شده اند. این پارامترها در درجه اول ولتاژ کاری، جریان کاری و زمان ذوب المنت فیوز یا سرعت فیوز هستند.

فیوز چگونه کار می کند؟

یک فیوز شامل یک المنت است که برای تحمل جریان الکتریکی محدودی طراحی شده است. وقتی یک اتصال کوتاه یا اضافه بار اتفاق می افتد، جریان بالا گرمایی تولید می کند که باعث می شود المنت فیوز ذوب شود و یک شکاف در المنت فیوز تولید می کند. این شکاف جریان فیوز ( و مدار) را قطع می کند. فیوزی که می سوزد باید با فیوز جدید با مشخصات مشابه، تعویض شود.

چرا از فیوز استفاده می کنیم؟

استفاده از فیوز یک راه موثر و مقرون به صرفه و ایمن را برای محافظت از دستگاه ها یا تاسیسات الکتریکی در برابر اضافه بار الکتریکی که می تواند به اجزا یا سیم ها خسارت وارد کند و به طور بالقوه باعث آتش سوزی شود، به شمار می رود. هر بار که یک فیوز ذوب شود، باید با یک فیوز با مشخصات مشابه تعویض شود تا مطمئن شویم مدار به طور مناسبی محافظت می شود. اغلب فیوزها در یک نگهدارنده فیوز گنجانده شده اند که تعویض آنها را آسان می کند. به استثنای فیوزهای SMD و فیوز هایی پایه دار که بر روی بردهای مدار چاپی لحیم شده اند که تعویض آن ها را سخت می سازد. یک نگهدارنده فیوز معمولا در یک مکان مناسب برای بازدید و تعویض فیوز نصب شده است. فیوزها اغلب می توانند بدون نیاز به هرگونه شرایط الکتریکی یا تخصصی تعویض شوند.

اگر یک فیوز با مشخصات اشتباه را نصب کنیم چه اتفاقی می افتد ؟

بدترین شکل قضیه خسارت به تجهیزات ناشی از اضافه بار است.
یک احتمال دیگر این است که فیوز با این که نقص الکتریکی وجود ندارد، ذوب می شود.
همیشه بهتر است که فیوز ذوب شده را با یک فیوز مشابه یا یک فیوز معادل تعویض کنیم.

چگونه تصمیم بگیریم که کدام فیوز را انتخاب کنیم؟

الف- هنگامی که فیوزها را تعویض می کنیم، در بیشتر مواقع می توانیم فیوزی دقیقا مشابه یا فیوزی معادل را که به وسیله سازنده های مختلف تولید شده تهیه کنیم.

ب- وقتی می خواهیم یک فیوز برای کاربردی جدید انتخاب کنیم، لازم است که فاکتورهای زیادی را در نظر بگیریم مانند سرعت واکنش المنت، ولتاژ، جریان نامی، دمای محیط، فضای موجود و…

سرعت فیوزها

سرعت یک فیوز اساسا مدت زمانی است که درهنگام اتفاق افتادن یک جریان اضافه طول می کشد تا فیوز مدار باز شود. سرعت مدار باز شدن فیوز به وسیله ماده ای که در المنت فیوز استفاده شده، جریان اضافه بارو دمای محیط کاری مشخص می شود.

به طور مثال اگر یک جریان 20 آمپری از یک فیوز با 10 آمپر مجاز عبور کند، یک فیوز با عکس العمل خیلی سریع ممکن است در 0.1 ثانیه باز شود، یک فیوز با عملکرد سریع در 1 ثانیه، در حالیکه ممکن است ده ها ثانیه طول بکشد تا یک فیوز با واکنش کند باز شود.

در هنگام تعویض فیوز یا انتخاب یک فیوز برای کاربردی جدید، خیلی مهم است که فیوزی را انتخاب کنیم که به اندازه کافی سریع باشد تا بتواند از مدار در برابر اضافه بار غیرمنتظره محافظت کند، اما در شرایط کاری عادی باز نشود.

تولیدکنندگان فیوز معمولا این اطلاعات را در یک جدول منحنی زمان بر حسب جریان ارایه می دهند.

در فیوزها 3 سرعت اصلی وجود دارد:

1) فیوزهای فوق العاده سریع :

(واکنش خیلی سریع، سرعت بالا، فوق العاده سریع یا فیوزهای نیمه هادی)

فیوزهای فوق العاده سریع در درجه اول، محافظت اتصال کوتاه را برای قطعات نیمه هادی مانند دیودها، تریستورها، ترانزیستورها و…فراهم می کنند. این فیوزها به کار کردن در دماهای بالاتر تمایل دارند، و این اغلب استفاده از آلیاژهای با نقطه ذوب پایین در ساخت فیوزها را ناممکن می سازد، در نتیجه قابلیت های محدودی را برای محافظت در برابر شرایط جریان اضافه پایین فراهم می کند. خیلی مهم است که مقدار (I^2)t فیوز که معرف مقدار انرژی لازم برای سوختن فیوز است را موقع حفاظت از دستگاه های نیمه هادی بدانیم. برای اینکه مطمئن شویم دستگاه ها به طور مناسبی محافظت می شوند، مقدار(I^2)t فیوز باید کمتر از مقدار(I^2)t دستگاهی باشد که فیوز از آن محافظت می کند.

2)فیوزهای با واکنش سریع:

(ذوب سریع، همه منظوره یا فیوزهای با کاربردهای عمومی)

فیوزهای با واکنش سریع برای محافظت از اجزای با حساسیت کمتر طراحی شده اند و اغلب برای محافظت از کابل کشی در برابر ذوب و یا آتش گرفتن هنگام رخ دادن اضافه بار استفاده می شوند. فیوزهای واکنش سریع متداول ترین نوع فیوز هستند. منحنی های جریان زمان تولیدکنندگان برای اندازه گیری سرعت دقیق فیوز برای اضافه بارهای مختلف مفید هستند.

3) الف.واکنش کند:

(ذوب کند، تاخیر زمانی یا فیوزهای استارت موتور)

ویژگی تاخیر در فیوزهای واکنش کند به جریان های هجومی بی ضرر و موقت اجازه می دهد که بدون باز شدن فیوز عبور کنند، اما در اضافه بارهای پایدار و اتصال کوتاه ها فیوز باز می شود. این فیوزها برای تطبیق یافتن با جهش جریان موقتی ناشی از موتور، یوپی اس و…طراحی شده اند.

3) ب.فیوزهای دو المنتی:

مشابه فیوزهای واکنش کند، یک فیوز دو المنتی مشخصات تاخیر زمانی را بروز می دهد، اما ساختار چند عنصری هردو کارایی بالا را در محافظت از اتصال کوتاه و محافظت اضافه بار برای مدارهایی که در معرض اضافه بار موقتی و جهش جریان هستند، مهیا می کند.

در زیر علامت اختصاری مربوط به سرعتهای مختلف به کار رفته در فیوزهای موسوم به شیشه ای ذکر شده است.

فیوز فوق العاده سریع	FF
فیوزهای سریع	F
فیوزهای سرعت متوسط	M
فیوزهای تاخیری	T
فیوزهای بسیار کند	TT

ظرفیت شکست فیوز

فیوز ممکن است در ولتاژ نامی، در اثر جریان بیش از حد به جای اینکه مدار باز شود، اتصال کوتاه شده یا با قوس الکتریکی جریان را از خود عبور دهد. حداکثر جریانی که فیوز بدون اتصال کوتاه می تواند در مقابل آن عمل کند و مدار باز شود ظرفیت شکست فیوز نامیده می شود. در فیوزهای شیشه ای این پارامتر می تواند با حرف H یا L نشان داده شود که به ترتیب به معنی ظرفیت شکست بالا و ظرفیت شکست پایین می باشد.

علایم حک شده روی فیوزهای شیشه ای

معمولا روی کلاهک فلزی فیوزهای شیشه ای نوشته ای درج شده است که نشانگر مشخصات فیوز است. این نوشته ها معمولا به شکل زیر هستند:

F1.5AH250V

در این مثال حرف F طبق جدول مربوط به سرعت فیوزها به معنای فیوز سریع است. قسمت 1.5A می گوید که فیوز در جریان بالاتر از 1.5 آمپر می سوزد و مدار باز می شود. حرف H نشان دهنده ظرفیت شکست بالا بوده و در آخر 250V نشان دهنده حداکثر ولتاژ مدار بازی است که فیوز می تواند در جریان مشخص شده به درستی عمل کند 250 ولت است.

امیدواریم کاراکیت با ارایه این مطلب برای مخاطبان سودمند واقع شده باشد.