این بار قصد داریم رگولاتور متغیر lm338 معرفی کنیم.
شاید براتون پیش اومده باشه که نیاز داشته باشین برای مدارتون یک ولتاژ متغیر فراهم کنین که جریان خوبی هم داشته باشه. مثلا لازمه که نور یک لامپ هالوژن 12 ولت رو کم و زیاد کنین.
همه می دونیم که lm317 معروفترین رگولاتور متغیر موجود در بازار هست و بستن مدارش هم کار آسونیه. اما در عمل این رگولاتور در بهترین حالت نمی تونه جریان بیشتر از 1/5 آمپر رو تامین کنه.
یکی از گزینه های مناسب رگولاتور سوییچینگ lm2576 adj هست که اگه جنس خوبش رو تهیه کنید می تونه جریان 3 آمپر رو تامین کنه.
اما رگولاتور LM338 که معمولا با بسته بندی TO3 که به قابلمه ای هم معروفه پیدا می شه، طبق دیتاشیت می تونه ولتاژ خروجی بین 1.2 تا 32 ولت رو با 5 آمپر فراهم کنه. خوبی اون استفاده از تعداد کمی عناصر اضافیه. یعنی در ساده ترین حالت می شه با دو تا مقاومت اونو راه اندازی کرد.
اما در عوض اندازه بزرگی داره و برای استفاده در توانهای خروجی بالا باید هیت سینک بسیار بزرگی روش نصب شه. شکل این رگولاتور از زیر همراه با پایه ها به این صورته:

مدار کاملی که برای استفاده از این رگولاتور باید بسته بشه به شکل زیره:

رابطه بین ولتاژ ورودی و خروجی هم به این صورته:

(VO = 1.25 V (1 + R2/R1

مقاومت R1 می تونه 120 یا 240 یا مقادیری نزدیک به این دو باشه. ولتاژ خروجی با مقاومت متغیر R2 تعیین می شه. این مدار می تونه بدون وجود خازنها و دیودها در ولتاژهای پایین تر از 25 ولت کار کنه. اما بهتره برای حذف ریپل خروجی و جریانهای ناگهانی از خازنها هم استفاده بشه. هر چند خازنهایی با مقادیر کوچک دارای مقاومت داخلی مناسبی هستند و این جریانها رو عبور می دند. اما کار از محکم کاری عیب نمی کنه!
دیودها هم برای حفاظت استفاده شده ند.
اما نکات مهم:
1- طبق معمول از هیت سینک مناسبی استفاده کنید که بتونه تبادل گرمایی خوبی رو فراهم کنه.
2- یادتون باشه بین ولتاژ ورودی و خروجی نباید تفاوت زیادی وجود داشته باشه . چرا که این اختلاف پتانسیل روی رگولاتور باید تلف بشه و این نتیجه ای نداره به جز داغ شدن و در نهایت سوختن رگولاتور. این نکته درباره همه رگولاتورها صادقه.