جدید مدار تشخیص عبور از صفر

در این مطلب درباره یک مدار برای تشخیص عبور از صفر ( zero cross detection ) صحبت می کنیم.
اگه ما در پروژمون نیاز داشته باشیم که بدونیم شکل موج ولتاژ، مثلا برق شهر دقیقا در چه لحظه ای از صفر عبور می کنه ، می تونیم از این مدار کوچک استفاده کنیم. اساس کار اینجوریه که ما پایه های مربوط به led داخلی اپتوکوپلرهای ترانزیستوری مثل cny17 رو سر و ته به هم وصل می کنیم و این ترکیب رو با یک مقاومت مناسب سری می کنیم. حالا اگه یه سیگنال متناوب به دو سر این مدار وصل کنیم، هر بار که شکل موج از صفر عبور می کنه ، ترانزیستور موجود در سمت دیگه آی سی ها در همون لحظه یه مدت کوتاه خاموش می شه و ولتاژ Vcc به خروجی ارسال می شه. البته راههای دیگه ای هم برای تشخیص عبور از صفر وجود داره و این فقط یکی از اونهاست.

اما نکات مهم:
ابتدا با در نظر گرفتن اینکه سیگنال مورد نظر در واقع همون برق 220 ولت متناوب هست، راهی لازمه که از اون نمونه برداری کنیم. چرا که led های این اپتوکوپلرها می تونند جریان محدودی رو ازخودشون عبور بدن و ولتاژ 220 ولت خیلی زیاده و اگر هم با مقاومت سری جریان رو محدود کنیم با یه محاسبه ساده متوجه می شیم که این مقاومت باید توتن بسیار بالایی رو تحمل کنه و اهم بالایی هم داشته باشه. بنابراین راه ساده تر استفاده از یه ترانس به عنوان مبدل ولتاژه. این کار باعث می شه آی سی ها آسیب نبینن و در ضمن باعث ایزولاسیون و ایمن شدن مدار از ولتاژ بالا می شه. نکته دیگه اینه که وقتی از یه ترانس به عنوان نمونه بردار استفاده می کنید، دیگه اون رو برای تغذیه مدار و ایجاد Vcc به کار نبرید. چونکه شکل موجش به هم می ریزه و دچار اعوجاج می شه و کارتون رو مختل می کنه.
یکی از کاربردهای این مدار ساخت دیمر دیجیتال هست که در آینده معرفی خواهد شد.