این مطلب برای آشنایی مهندسان پزشکی و دانشجویان رشته مهندسی پزشکی نوشته شده و نباید برای کارهای درمانی مورد استناد قرار بگیرد.

دستگاه فتوتراپی برای درمان هیاپر بیلی روبینمیا، بیماری که اغلب در نوزادان رخ می دهد و به علت غلظت بالای بیلی روبین در خون رخ می دهد، استفاده می شود. نام عامیانه این بیماری زردی نوزاد است.

بیلی روبین یک محصول طبیعی و زرد رنگ از تجزیه هموگلوبین است که به دلیل پاکسازی بدن از گلبول های قرمز پیر که حاوی هموگلوبین هستند، ایجاد می شود و تا زمانی که کبد آن را به شکلی قابل دفع تبدیل کند در بدن باقی می ماند.

تغییر رنگ مایل به زرد در پوست، چشم ها و غشاهای مخاطی، زمانی ایجاد می شود که سطح بیلی روبین در خون بیش از حد بالا باشد. سطوح بالای بیلی روبین می تواند ناشی از ناتوانی کبد نابالغ در پردازش سطوح بالای بیلی روبین، به ویژه در نوزادان باشد.

بیلی روبین از طریق صفرا و ادرار دفع می شود و سطوح بالا ممکن است نشان دهنده بیماری های خاصی باشد.

زردی نوزاد یا هایپربیلی روبینمیای نوزادی (سطح بیلی روبین خیلی بالا) زردی پوست و سایر بافت های نوزاد تازه متولد شده است. نوزادان زرد شده دارای تغییر رنگ زرد در قسمت سفید چشم و زردی صورت هستند که تا روی قفسه سینه امتداد می یابد.

این وضعیت تا 60 درصد از همه نوزادان در هفته اول را تحت تاثیر قرار می دهد. اکثر این موارد “طبیعی” هستند و نیازی به درمان ندارند. زردی نوزاد می تواند نوزاد را خواب آلود کند و در تغذیه اختلال ایجاد کند.

زردی ممکن است طبیعی یا غیر طبیعی باشد.

در موارد زیر زردی می تواند غیر طبیعی تلقی شود:

از روز اول تولد شروع می شود و در نوزادانی که به موقع به دنیا آمدند 14 روز و در نوزادان نارس بیش از 21 روز طول بکشد یا  اگر همراه با تب باشد.

زردی شدید می تواند باعث آسیب دائمی مغز شود.

زردی غیرطبیعی ممکن است به دلایل متعددی از جمله عفونت باکتریایی یا بیماری کبدی باشد.

نور مرئی، به‌ویژه طول موج‌های نور آبی تقریباً 420 تا 500 نانومتر، بیلی‌روبین را از نظر فتوشیمیایی به محصولات محلول در آب تجزیه می کند که می‌توانند دفع شوند.

با قرار دادن بیماران در معرض نور با این محدوده طول موج، هیاپر بیلی روبینمیا قابل درمان است.

phototherapy
wikipedia

دستگاههای فتوتراپی به لامپهای نور آبی مجهز هستند و می توانند پایه دار یا بدون پایه باشند.

میزان تابش نور به نوزاد را می توان توسط  کلیدهای تنظیم شدت نور و همچنین با تنظیم فاصله بین منبع نور و بیمار کنترل نمود.

درمان معمولا 1 تا 3 روز طول می کشد. موقع درمان یک چشم بند پارچه ای روی چشم نوزاد قرار می گیرد تا نور فرابنفش به چشم آسیب نرساند.

دستگاهها معمولا یا از لامپ مهتابی آبی و یا از LED آبی استفاده می کنند. لامپهای مهتابی دارای طول عمر مفید هستند و باید بعد از پایان یافتن طول عمر مفید تعویض گردند، چرا که بعد از مدتی میزان نور تولیدی آنها کاهش می یابد. معمولا دستگاهها یک تایمر دارند که مدت کارکرد لامپ مهتابی را نشان می دهد و بعد از تعویض لامپها باید ریست شود.

معمولا داخل این دستگاهها از بالاست مهتابی استفاده می شود که ممکن است در اثر استهلاک خراب شوند.

لامپهای LED مصرف کمی دارند، گرمای کمتری تولید می کنند و تا زمانی که نسوزند مقدار نور تولیدی انها کاهش نمی یابد. در این دستگاهها به جای بالاست از درایور LED استفاده یم شود.

دستگاه های فتوتراپی باید تهویه مناسب برای نوزاد داشته باشند. بعضی از دستگاهها مجهز به فن هستند که باعث می شود هوا جریان پیدا کند. همچنین این دستگاه ها معمولا به سنسور دما مجهز هستند که در صورت افزایش دما هشدار بدهد.

دستگاههای پایه دار معمولا در بیمارستان ها و کلینیک ها و دستگاه های بدون پایه معمولا در منزل استفاده می شود. نوزادانی که نیاز به مراقبت پزشکی ندارند معمولا در منزل درمان می شوند و خانواده ها می توانند برای چند روز دستگاه اجاره کنند.